Gelukkig ben ik er toch nog geraakt, de tentoonstelling van Sabrina Monitel-Soto in het [by,ro] , KABA te Oudenaarde. Verlenging met goede rede, want de moeite waard: alweer een verademing tussen de vele aanbiedingen die over het hele land verspreid de aandacht van het kunstminnend publiek proberen op te eisen: het kleine [by’ro] in het prachtige Maagdendaal is voor mij alvast een noodzakelijk halte geworden, ook al is het niet altijd evident er te geraken.
De kunstenaar combineert eigen materiaal met stukken uit de collectie van het Afrikamuseum waar zij een artist-in-residence parcours aflegt, en vondsten uit de rijke gipscollectie van de academie zelf, op een wijze die het persoonlijke, voorzichtige en precieuze tegenover een problematische geschiedenis zet: zij maakt geen opdringerige waardestatement, maar legt de problematiek op een wijze bloot dat juist de grens tussen aantrekkelijke afstoot bewandelt: hoe kan het dat zulke pracht dan weer zo wreed beladen is? Als Venezolaanse die al geruime tijd in Europa leeft heeft ze een diversifieerde kijk op beide kanten van de vraag: Hoe kan deze wreedheid dan ook zo banaal zijn en zo veel schaduwen van grijs werpen over alle sujetten?
Eigen ontdekkingen in haast vergeten collecties – de specialisten zouden het misschien weten, maar hier zijn wij, in ons dagdagelijkse onwetendheid, meegenomen op de reis en de interpretatie wat het zou kunnen betekenen, in eerste plaats voor de uitvoerende kunstenaar, maar ook voor ons, die hier eventjes mogen meevaren op het Belgisch-Venezolaans vlot dat in de gang hangt.
Water is dan ook het drijvend kernstuk: het water dat de ontdekking en uitbuiting van culturen mogelijk maakte en ons allemaal drijvend zwalpt naar nieuwe kustlijnen van verbeelding en begrijp; ook al moet men soms door destructieve onwetendheid pas te laat ervaren welk vreeslijk leed berokkend is... wij zetten hier het oordeel even op zij, ongrijpbaar als het zand dat over de ledematen van heroïsche figuren glijdt en als stof getekend op de grond verweest. De posities zijn precair, ze balanceren op elkaar, aan elkaar, verdoezelen en nemen zelf de zicht, weggedraaid of lichtjes verzet, gecombineerd waar men de verband niet meteen vermoedt, wisselwerkend met elkaar over tijd en continenten en toch zo intiem persoonlijk.
Het is goed dat de verlenging van deze tentoonstelling er is om nog eventjes de tijd te nemen voor de aangesneden thema’s die al lang sluimeren en tijd nodig hebben om de wilde wateren van de schreeuwerige polemiek te doorkruisen en terug de stille reflectie bereiken die ze nodig hebben, van welk continent of achtergrond ook gezien, zijn ze intussen vermengd en verbonden, hoe precair ook, en hebben de voorzicht en licht toets nodig die hier aangeduid wordt... ik zelf ben van plan voor het einde nog eens terug te gaan om mij verder te verdiepen in de verschillende lagen die hier aanwezig zijn.