de laatste appelboom langs de weg moest weg

De Laatste Appel

Ik was nog eens naar het Herman Teirlinck huis/huis van intussen, naar de reeks over zijn vriend Stijn Streuvels – ben aangetrouwd met streekgenoten – dus een familie-uitstap als het ware... Was ook curieus over de vordering en plannen van de nieuwe vzw die de zaak heeft over genomen... (in feite heb ik het altijd spijtig gevonden dat de oorspronkelijke vzw niet is blijven bestaan, want met het inlijven in de gemeente/politiek heeft het zijn autonomie verloren en zeggenschap over de eigen toekomst - een spijtige zaak, maar voltooid verleden)

Het his is nog zoals toen verlaten – ze hebben het geluk dat er niet zo ’n augustusstorm het huis onder water heeft gezet zoals toen dat ik begon... mijn eerste dag was dweilen en emmers zetten... Nu zijn het vooral kabels, PA systeem, standjes, tentjes, promo en kassa die de tuin sieren... want niets is gratis... en al dat spul moet betaald worden... wat de sfeer minder conviviaal en intiem-gezellig maakt, maar in de lijn van de professionalisering van het veld... hmm...

Over het veld gesproken, ruwweg gemaaid, de borduren verwildert en overwoekert, maar voor de rest nog aangenaam (op wat slingerende bierblikjes na) mijn donut is er nog... de meeste kriekelaars ook... en enkele struiken die ik had gezet doen het goed... wel minderen de bomen zienderogen, overal in Beersel... De liefelijke Zennevallei is intussen verder door KMO ingepalmd, midden in het zicht naar St. Pieters Leeuw dat de auteur zo prachtig vond een windturbine...

Het programma was OK, de twee vrouwen (Lise Spit en Hilde van Mieghem) waren de toppers... voor de film (Mira) in de tuin (onder nylon op LCD) was het wat friskes... dus niet gebleven. (gezien ook drank en versnapering niet echt goedkoop waren) Het hoort bij de professionalisering, dat het allemaal ‘in orde’ is, dat wel, maar echt gezellig is toch anders... of ben ik gewoon nostalgisch naar de tijd waar het losser en gemoedelijker aan toe ging... dat komt wellicht nooit terug....

Net zoals de appelboom die vele jaren lang appeltjes op de kasseiweg liet vallen voor de eekhoorns en de passanten... Teirlinck zelf heeft er zeker van geproefd, want die boom was oud, niet alleen in jaren maar ook van soort... een heel lekkere, wat zurige sappige ouderwetse soort die wellicht nergens nog te vinden is... Deze boom, die mij altijd een plezier bereidde als ik er passeerde, moest gekapt worden... waarom weet ik niet... wellicht het barbarisme dat Teirlinck zelf al beschreef in de ‘Gevecht met den Engel’ – een soort dof on-denken... het soort dat samen met Brico-design de wijk naar de Klo... helpt, sorry als ik het zo zeg, maar van deze eens zo rustige schrijversenclave blijft niet meer veel over... zoals ook de rest van het dorp een grote parking wordt en de horeca zijn grootstadallure verder uitbouwt... 

De parochiezaal is nog steeds niet hersteld – al vijf jaar staat deze eens zo charmante zaal, ooit ten dienste van diverse locale muziek en knutselgroepen... nu stil, overwoekerd en waarschijnlijk dan ‘niet meer te redden’ om dan een nieuw, ongeïnspireerd nieuwbouw te zetten, liefst nog meer horeca en met vergrote parking in plaats van die lastige bomen met hun losse balderen...

Ik heb de laatste appel meegenomen, want blijkbaar hebben ze de boom juist nu, in volle oogsttijd, volledig vernietigt... weg... wie herinnert zich nog aan die boom die over de weg hing... lastig ding.

Felix Francis

Het Felixartmuseum is ook een plaats waar men even aandachtig naar toe moet – ook hier voelde ik dat ik anders weer te laat zou zijn voor de puike tentoonstelling van Filip Francis... een strak en terughoudend overzicht van geschilderde werken... en referenties naar zijn vele andere activiteiten, want Francis is zo ’n duizendpoot die veel initiatieven heeft mee gevormd en meerdere generaties beïnvloedt. 

Men kan kiezen of men bij de ingang links of rechts tendeert: ik draaide naar rechts waar de periferie onderzoek werken hingen – zowat de periode dat ik de kunstenaar leerde kennen, mits een tentoonstelling in de St. Lukasgalerij jaren 80... het alsmaar verder reiken van de perifere zicht, wat effect en welk resultaat het met zich brengt. Onderzoek en actie ter gelijk, de limieten bezoekend. Verschillende systematisch opgebouwde oefeningen, kunnen zelf als meditatie gelden... zo ook de grote panelen met haast geen kleur, in feite verdund schmink roze en groenig tegen over elkaar, verdunning tot het onwaarneembare, bijna. Een werk dat ik kende in een ander vorm voor de ‘gemodificeerde ICC brochure’ in 2007... hier bijna onzichtbaar ook al het grootste werk aanwezig. 

Dan terug verder in de tijd en werken waarmee velen Francis associëren, de blackboard souvenirs – schematische beschrijvingen van memorabele faites divers – of proces-stukken met links, met rechts, met mond met voet... en in het midden de publicatie ‘Artworker Star’... hier maar eventjes aangestipt, maar een essentiële referentie naar de vele andere activiteiten van de kunstenaar... die wel wat aan bod komen in de tekst & uitleg van medecurator Stefan Wouters... De keuze om de tentoonstelling strak en simpel te houden een goede keuze voor de vierkante lichte ruimtes van het museum. Naast een tumbling blocks installatie met erbij hangende partituur-schilderijen zijn er monitoren met een selectie video werken die goed aangeven wat er in feite allemaal nog komt bij kijken: de vele samenwerkingen met andere kunstenaars, waarbij de ‘superimposition’ video met de drie besnorde vrienden Francis/Deleu/Vercammen een goede representatie is van het feit dat met deze samenwerkingen nauwelijks apart kunt beschouwen – en ze bij gevolg ook niet intellectueel kunt scheiden...

op de grond (bij "headbutt" werk, jaren zeventig, "friend K.O.

Wout V..." (detail)

Er werd referentie gemaakt in de catalogus, en wie wil kan zeker ook bij andere bronnen terecht voor een verder onderzoek: een die essentieel is, zowel wat betreft happenings als voor de ruimte ‘Vacuüm voor Nieuwe Dimensies’ en de ‘Artworker Star’ uiteraard... In die zin is te tentoonstelling geen overzicht, maar een inzicht naar enkele aspecten van een omvangrijk en complex oeuvre... met de mogelijkheid verder aan te knopen bij mogelijke verbanden, zoals hier met Mondrian, Vantongerloo en De Stijl werd aangesneden... dat mag, maar is eerder door de situering in dit specifiek museum te plaatsen... 

Het is in elk geval de moeite waard om even in Drogenbos halt te maken en even in een onthaaste omgeving de werken van Francis op u in te laten werken... want men moet eventjes de tijd voor nemen ook is de technische ontstaansfiche duidelijk - het gaat hier om ons vermogen te zien en de gedachten op een communicatief bruikbare wijze te formulieren.

Mij heeft de expositie wel degelijk positief gestemd, en ik ben blijde vertrokken.